بررسی نسبت مکتب ادبی امین الخولی با اندیشه های معتزله

Authors

سهیلا پیروزفر

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد حسن زرنوشه فراهانی

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد حمید ایماندار

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

abstract

امین الخولی (1895- 1966م) با تأکید بر اولویت داشتن پژوهش ادبی در مطالعه قرآن، مکتب ادبی معاصری در تفسیر قرآن پایه ریزی کرد که از سوی محققانی نظیر محمد احمد خلف الله، عایشه بنت الشاطی و نصر حامد ابوزید مورد استقبال قرار گرفت و امتداد یافت؛ اما بهره گیری این جریان از بعضی آراء مفسران معتزلی مانند زمخشری و نیز تأکید بر اندیشه خلق قرآن سبب شد که برخی، آنها را متأثر از اندیشه های معتزله بدانند. در این مقاله، پس از معرفی مکتب ادبی در تفسیر، به معرفی الگوهای اثرگذار بر این جریان پرداخته و معلوم می گردد که نظریات مطرح شده از سوی این جریان، ارتباط روشن و مشخصی با اندیشه های معتزله ندارد. تنها مطلب قابل ذکر، تأکید ابوزید بر نظریه خلق قرآن است که آن نیز کاملاً به صورت گزینشی و در راستای اثبات تاریخ مندی قرآن مورد استفاده قرار گرفته است؛ بنابراین حتی نتیجه ای که ابوزید از این نظریه گرفته به لحاظ مبنایی با معتزله متفاوت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی نسبت مکتب ادبی امین الخولی با اندیشه‌های معتزله

امین‌الخولی (1895- 1966م) با تأکید بر اولویت داشتن پژوهش ادبی در مطالعه قرآن، مکتب ادبی معاصری در تفسیر قرآن پایه‌ریزی کرد که از سوی محققانی نظیر محمد احمد خلف الله، عایشه بنت‌الشاطی و نصر حامد ابوزید مورد استقبال قرار گرفت و امتداد یافت؛ اما بهره‌گیری این جریان از بعضی آراء مفسران معتزلی مانند زمخشری و نیز تأکید بر اندیشه خلق قرآن سبب شد که برخی، آنها را متأثر از اندیشه‌های معتزله بدانند. در ا...

full text

امین خولی و بنیادگذاری مکتب ادبی در تفسیر

"مکتب اد بی در تفس یر" از جمله روش های تفسیری در دوره ی معاصر است که ر یشه در سنت کهن تفس یردارد. برخی از مفسران ادبی قرون دوم و سوم هجری چون ابن قتیبه ، ابوعبیده ، ابوعبید ، کسائی و فرّاء بیش ترینتلاش خود را در تبیین وجوه صرفی ، نحوی و گاه بلاغی آیات قرآن به کار برده اند . در قرون بعدی ، تکیه برجنبه های ادبی و بلاغی در آثار زمخشری ، شریف رضی ، شریف مرتضی ، و شیخ طوسی بیشتر شده و گاه درتفاسیری چ...

full text

نظزیه تفسیری امین الخولی

خولی، پژوهش ادبی در قرآن را مقصد اول تفسیر دانسته و در دست یابی به این مهم، بر ضرورت بهره گیری از دستاوردهای اندیشه وران غرب فرا می خواند؛ بهره گیری از علم زبان شناسی در واکاوی تاریخی واژگان قرآن و استفاده نقادانه از رویکردهای نوین نقد ادبی در قرآن پژوهی و استفاده از آموزه های دو علم روان شناسی و جامعه شناسی در خصوص انسان، در تعامل با نصوص قرآنی، از ممیزه های اینرهیافت هستند. نظریهتفسیری خولی ...

15 صفحه اول

نقد کتاب (( مکتب های ادبی ))

رضا سید حسینی ‘مکتبهای ادبی‘ج اول‘چاپ یازدهم؛ج دوم‘چاپ دهم‘تهران‘ا.نگاه‘1376(209ص). در این بخش(برای بخش اول به شماره پیشین همین مجله مراجعه شود)نیز ما به طور اصولی و منظم به بررسی و بحث((مکتبهای ادبی))‘که در جلد دوم ارایه شده اند‘می پردازیم و در آن سمبولیسم در اواخر قرن نوزده شروع می کنیم و مطلب را با اگزیستالیسم و سرانجام با دگردیسی رمان در اواسط قرن بیستم به پایان می رسانیم. نکات جالبی که به...

full text

سبک ادبی یا مکتب ادبی

سبک و مکتب ادبی چه تفاوتی باهم دارند؟ این دو مقوله ادبی در عین نزدیکی، گاهی از هم فاصله می گیرند. برای دریافت تفاوت سبک با مکتب قدیم ترین و جدیدترین تعاریف سبکشناسی از روی قابل اعتمادترین منابع انگلیسی استخراج شده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن

جلد ۵، شماره ۱، صفحات ۱۱-۲۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023